Kompresjoterapia to metoda leczenia niewydolności żylnej, która wykorzystuje ucisk do wspomagania krążenia i zapobiegania zastojom krwi w dolnych partiach nóg. Wykorzystuje się do tego specjalne rajstopy i pończochy – odpowiednio dobrane mogą przynieść ulgę w codziennych objawach i zahamować postęp choroby. Jak wybrać dobre akcesoria uciskowe?
Cropped photo of a man putting on black medical compression stockings on his legs for the prevention of varicose veins and for venouse therapy sitting on the couch at home. Healthcare concept.
Czym różnią się rajstopy i pończochy uciskowe od zwykłych modeli?
Choć z zewnątrz mogą wyglądać podobnie, rajstopy i pończochy uciskowe różnią się od klasycznych modeli materiałem i budową. Są uszyte w taki sposób, by wywierać tzw. ucisk stopniowany – największy wywierany jest na kostki, a w kierunku uda stopniowo maleje. Taki rozkład pomaga usprawnić krążenie krwi żylnej i zapobiega jej zaleganiu w dolnych partiach nóg.
Ponadto materiał używany do produkcji wyrobów kompresyjnych jest grubszy – elastyczny, ale bardziej odporny na rozciąganie, co pozwala utrzymać właściwy poziom ucisku przez cały dzień.
Jak dobrać odpowiedni stopień ucisku?
Dobór odpowiedniego stopnia ucisku jest bardzo ważny, ponieważ zależy od stopnia zaawansowania niewydolności żylnej. Dlatego w przypadku choroby przewlekłej dobrze jest skonsultować pierwszy zakup z lekarzem prowadzącym. Wyróżniamy 4 klasy ucisku:
I – wyroby profilaktyczne dla osób zdrowych z ryzykiem rozwoju niewydolności żylnej, np. kobiet w ciąży, pracowników biurowych, kierowców,
II – stosowane w łagodnych i umiarkowanych objawach chorób żylnych,
III i IV – to wyroby o bardzo wysokim ucisku, stosowane wyłącznie na zlecenie lekarza w terapii zaawansowanych schorzeń żylnych.
Istotny jest także dobór odpowiedniego rozmiaru pończoch lub rajstop. Pomiarów dokonuje się rano, gdy nogi są najmniej opuchnięte. Ważne są obwody kostki, łydki, uda oraz długość nogi. Nie kupujmy na oko – jeśli wyroby będą źle dobrane, nie spełnią swojej funkcji[1].
Sposoby łagodzenia objawów zaburzeń krążenia
Dobrze dobrane rajstopy lub pończochy uciskowe to ważny krok w profilaktyce i leczeniu przewlekłych problemów żylnych, ale warto wspierać kompresjoterapię także innymi metodami. Ważne są:
codzienna dawka ruchu,
unikanie długiego siedzenia lub stania w jednej pozycji,
układanie nóg powyżej tułowia podczas odpoczynku,
odpowiednie nawodnienie i dieta bogata w błonnik.
Doraźnie na objawy wywołane przez problemy z krążeniem żylnym pomóc może żel z heparyną o właściwościach przeciwzakrzepowych, przeciwobrzękowych i przeciwzapalnych. Działa poprzez miejscowe hamowanie krzepliwości krwi oraz zmniejszanie przepuszczalności naczyń krwionośnych. Tym samym ułatwia odpływ nadmiaru płynów z tkanek i zmniejsza obrzęk w miejscu aplikacji. W efekcie pomaga złagodzić charakterystyczny dla problemów z krążeniem objawy, takie jak:
dyskomfort,
uczucie ciężkości,
mrowienie,
pieczenie,
ból.
Właściwości heparyny wspierają również leczenie krwiaków podskórnych spowodowanych przez różnego rodzaju urazy mechaniczne. Wraz z wiekiem naczynia krwionośne tracą swoją wytrzymałość i stają się bardziej podatne na pękanie, przez co nawet lekkie uderzenie może skutkować siniakiem czy wylewem podskórnym. Heparyna może przyspieszyć znikanie tychzmian oraz proces regeneracji uszkodzonego miejsca[2].
Rajstopy i pończochy uciskowe to coś więcej niż element garderoby – to narzędzie polecane w profilaktyce i leczeniu niewydolności żylnej. Dobrze dobrana kompresja, zdrowe nawyki i preparaty doraźnie łagodzące uciążliwe objawy pozwalają zapanować nad tym problemem i mogą znacznie poprawić komfort życia.
[1] Radosz, Z., & Ptaszyńska, M. (2017). Niefarmakologiczne sposoby leczenia żylaków kończyn dolnych u pacjentów niezakwalifikowanych do leczenia chirurgicznego. Health Promotion & Physical Activity, 2(3), 111-120.
[2] Cabré, F., Camacho, J. A., Rodríguez-Garcés, C. A., Breier, D. V., & Ballarin, M. (2023). Review of Topical Sodium Heparin 1000 IU/g Gel in Symptomatic Uncomplicated Superficial Thrombophlebitis. Cureus, 15(10).
